خدمات نقشه برداری

در این مقاله قصد داریم که برایتان از خدمات نقشه برداری سخن بگوییم. آیا شما با واژه نقشه برداری آشنا هستید و یا اینکه می‌دانید نقشه برداری چند نوع دارد؟ ما به پرسش‌هایی که در ذهن شما درمورد نقشه برداری وجود دارد سعی کرده‌ایم که بطور کامل پاسخ دهیم؛ پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

به طور کلی اگر بخواهیم مفهوم نقشه برداری را برایتان توصیف کنیم، باید خدمتتان عرض کنیم که به فرایند تولید نقشه‌ها و نمودارهای زمین‌شناسی، جغرافیایی، مخابراتی، حمل و نقل، محیط زیست و سایر حوزه‌های مرتبط با مکان اشاره دارد. در اصل، نقشه برداری فرایند جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل، تفسیر و ترسیم اطلاعات مربوط به یک منطقه جغرافیایی است که به شکل یک نقشه یا نمودار نمایش داده می‌شود.

از جمله کاربردهای این علم می‌توان به نقشه‌های جغرافیایی برای زمین‌شناسی، بررسی ساختارهای زمینی، نقشه‌های حمل و نقل برای برنامه‌ریزی مسیرها و اتوبان‌ها، نقشه‌های مخابراتی برای تعیین مکان برج‌ها و سیستم‌های ارتباطی و نقشه‌های محیط زیستی برای مدیریت منابع طبیعی اشاره کرد.

به طور کلی، انسان‌ها به کمک علم نقشه برداری توانسته‌اند که اطلاعات مکانی را به صورت بصری و قابل فهم نمایش داده و از آن در تحلیل و تفسیر داده‌های مکانی برای اهداف مختلف استفاده کنند.

در این مقاله قرار است تا با مفاهیم تخصصی‌تر که به حوزه‌ی نقشه برداری مرتبط است، آشنا شوید؛ بعنوان مثال مهندسان برای نقشه برداری ساختمانی و یا زمینهای کشاورزی نیاز به چه نوع خدمات نقشه برداری دارند و یا کاداستری چیست، چند نوع نقشه برداری و اینطور بگوییم بهتر است چند روش برای نقشه برداری در شرایط متفاوت وجود دارد.

در نقشه برداری، اطلاعات مکانی از منطقه مورد نظر با استفاده از تکنولوژی‌های مختلفی نظیر سنجش از دور، جی‌پی‌اس، سنجنده‌های هوایی و سایر وسایل مرتبط جمع‌آوری می‌شود. سپس این اطلاعات به صورت داده‌های در نقشه‌ها و نمودارها قابل نمایش هستند.

انواع خدمات نقشه برداری ساختمان

خدمات نقشه برداری برای ساختمان‌ها شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و خدمات است که توسط مهندسین مجرب باید صورت بگیرد و به تهیه و تدوین نقشه‌ها و اطلاعات مکانی مرتبط با محل ساختمان سازی می‌پردازد. این خدمات بسته به نیاز و مراحل مختلف یک پروژه ساختمانی ممکن است متفاوت باشند. برخی از انواع خدمات نقشه برداری ساختمان عبارت‌اند از:

پیاده‌سازی نقاط در نقشه ساختمانی

پیاده‌سازی نقاط در نقشه ساختمانی به معنای مشخص کردن و مشخصه‌گذاری، نقاط مختلف در نقشه است. این نقاط می‌توانند مربوط به اجزای مختلف ساختمان مانند دیواره‌ها، ستون، پله و...باشند و برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کنترل شاقولی ستون‌ها

این مورد یکی از مراحل مهم در فرایند ساخت و ساز ساختمان‌ها است. در این مرحله، توسط مهندسان عمرانی اطمینان حاصل می‌شود که ستون‌ها به درستی و با توجه به طرح و مشخصات فنی ساختمان ساخته شده‌اند. این کنترل به منظور اطمینان از صحت اجرای ساخت و اندازه‌گیری ستون‌ها، جلوگیری از خطر ناهمواری‌ها و افتادن ساختمان در آینده و افزایش ایمنی ساختمان انجام می‌شود.

محوطه‌سازی در خدمات ساختمان سازی

محوطه‌سازی یکی از جنبه‌های مهم در خدمات نقشه برداری و ساختمان‌سازی است؛ این مرحله به طراحی و ایجاد فضاهای بیرونی ساختمان می‌پردازد و از زمان آغاز پروژه تا انتهای آن ادامه دارد.

نظارت و انجام محاسبات برای خاک ریزی یا خاک برداری

در این مرحله مهندسین مربوطه به محل پروژه اعزام می‌شوند تا با پیاده سازی قوانین مهندسی و عمرانی محاسبه کنند شیب و یا برآمدگی این زمین یا محوطه چه مقدار است و در نهایت آیا نیاز به خاک برداری یا خاک‌ریزی دارد یا خیر وحجم آن چه قدر است.

انواع خدمات نقشه برداری در زمینه GIS

GIS به نوعی خدمات نقشه‌برداری می‌گویند که توسط سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت می‌گیرد. این نوع از خدمات نقشه برداری شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌هایی است که به جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل، نمایش و مدیریت داده‌های مکانی می‌پردازد. این خدمات از طریق استفاده از فناوری‌های GIS انجام شده و بسته به نیازهای مشتریان و صنایع مختلف متنوع هستند. در ادامه همراه ما باشید تا به بررسی انواع خدمات نقشه‌برداری در زمینه GIS بپردازیم:

جمع‌آوری داده‌های مکانی

این مرحله شامل جمع‌آوری داده‌های مکانی مربوط به زمین و یا محوطه‌های مختلف استدر این مرحله به جمع‌آوری داده‌های مکانی پرداخته و برای این کار از منابع مختلف مانند سنجش از دور، نقشه‌های رقومی، داده‌های GPS و سایر منابع مکانی استفاده می‌شود.

تجزیه و تحلیل داده‌های مکانی

تجزیه و تحلیل دقیق داده‌های مکانی به منظور استخراج اطلاعات مفید و الگوهایی توسط مهندس نقشه‌بردار است. این نوع از خدمات شامل تحلیل مکانی، تحلیل پدیده‌های مکانی، تحلیل توزیع مکانی و سایر تحلیل‌های مکانی باشد.

نقشه‌بندی و تهیه نقشه‌های مکانی

این مرحله شامل تهیه نقشه‌های عددی، نقشه‌های توپوگرافیک، نقشه‌های هوایی از موقعیت و سایر نقشه‌های مکانی می‌باشد.

مدیریت پایگاه داده GIS

اجرای مدیریت پایگاه داده GIS شامل طراحی، ایجاد و مدیریت پایگاه داده‌های مکانی است. این شامل ساختاردهی، ذخیره‌سازی، بازیابی و به‌روزرسانی داده‌های مکانی در سیستم GIS است.

ارائه خدمات مشاوره GIS

این مرحله شامل ارائه مشاوره‌های فنی و استراتژیک در زمینه GIS به سازمان‌ها و مشتریان است. این کار شامل بررسی نیازها، ارائه راهکارها، طراحی سیستم‌های خدمات نقشه‌برداری در زمینه سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) شامل مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و خدمات است که به جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل، نمایش و مدیریت داده‌های مکانی می‌پردازد.

خدمات نقشه برداری کاداستری

نقشه کاداستری، یا به عبارت ساده‌تر، نقشه زمین‌نگاری، نقشه‌ای است که در آن اطلاعاتی در مورد مرزها، مالکیت‌های کشوری/ استانی/ شهرستانی، ابعاد زمین و سایر جزئیات مربوط به یک منطقه یا قطعه زمین را مشخص کرده و به نمایش می‌گذارد. معمولاً این نوع نقشه‌ها ارزش حقوقی دارند و در کشورهای مختلف به عنوان سامانه ثبت مالکیت زمین و مدیریت زمین‌ها استفاده می‌شوند. در ادامه به توضیح درباره استفاده‌های نقشه کاداستری برای شما عزیان می‌پردازیم:

ثبت و مدیریت مالکیت زمین

یکی از استفاده‌های اصلی نقشه کاداستری، ثبت و مدیریت مالکیت زمین است. این نقشه‌ها مرزها، حدود و مالکیت‌های زمین را به صورت بسیار دقیق نشان داده و به مالکان و مدیران زمین‌ها بخصوص زمین‌هایی با کاربری کشاورزی و صنعتی، که به آن‌ها کمک می‌کنند تا به راحتی مالکیت خود را اثبات کنند و در مدیریت و انتقال مالکیت زمین مشکلی نداشته باشند.

بررسی و ارزیابی خصوصیات زمین

نقشه کاداستری اطلاعاتی درباره خصوصیات زمین مانند مساحت، ابعاد، شکل و ویژگی‌های دیگر زمین را ثبت کرده و به نمایش می‌گذارد. این اطلاعات برای بررسی و ارزیابی زمین قبل از ساخت و ساز، توسعه شهری، برنامه‌ریزی زمین و مطالعات محیطی استفاده می‌شوند.

مدیریت منابع طبیعی

این نوع خدمات نقشه برداری به بخش منابع طبیعی نیز کمک شایانی کرده است، چرا که در یک منطقه برای کشاورزی، جنگل‌داری، معدن‌کاری و سایر فعالیت‌ها به دسترسی دقیق نقشه آن محیط نیاز است و این نوع خدمات نقشه برداری کار را بسیار راحت کرده است. این نقشه‌ها اطلاعات دقیقی درباره تقسیمات زمینی، نواحی حفاظت شده، منابع آبی و سایر منابع طبیعی را نشان می‌دهند.

برنامه‌ریزی شهری و توسعه زیرساخت‌ها

برای برنامه‌ریزی شهری و توسعه زیرساخت‌ها نقش مهمی دارد؛ با استفاده از این نقشه‌ها، می‌توان محدوده‌های شهری، مناطق تجاری، مناطق مسکونی و سایر زیرساخت‌های شهری را تعیین کرده و اطلاعات مربوط به حقوق مالکیت و ویژگی‌های زمین را ثبت کرده و به نمایش می‌گذارد.

خدمات نقشه برداری UTM

سیستم مختصات UTM یک نوع خاص از خدمات نقشه برداری است که به محاسبه موقعیت جغرافیایی یک مکان مشخص، به‌صورت مختصاتی و بسیار دقیق و با خطای سانتی‌متری بر روی تمام کره زمین می‌پردازد. از مزایای خدمات نقشه‌برداری UTM می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تعیین موقعیت

خدمات نقشه برداری یوتی‌ام، برای تعیین موقعیت مکان مشخصی بر روی زمین استفاده می‌شود. با استفاده از این سیستم مختصات، می‌توانید موقعیت دقیق یک نقطه جغرافیایی را با این مدل نقشه مشخص کنید.

نقشه‌برداری و کارتوگرافی

سیستم UTM برای نقشه‌برداری و کارتوگرافی‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفته و نقشه‌های دقیقی را با استفاده از ابزارهای نقشه‌برداری متناسب با سیستم UTM می‌توان ایجاد کرد.

محاسبات زمین ‌نگاری

سیستم مختصات UTM برای انجام محاسبات زمین‌نگاری مانند مساحت‌سنجی، فاصله‌سنجی و ترازبندی استفاده می‌شود. با استفاده از این سیستم، محاسبات زمین‌نگاری را با دقت و قابل اعتماد انجام دهید.

مسیریابی و ناوبری

به عنوان یک سیستم مختصات جغرافیایی استاندارد، در سیستم‌های مسیریابی و ناوبری استفاده می‌شود. این سیستم مختصات به شما اجازه می‌دهد تا مسیرها، فواصل و موقعیت‌ها را به طور دقیق و قابل اعتماد محاسبه کنید.

برنامه‌ریزی و مدیریت منابع طبیعی

خدمات نقشه بررداری یوتی‌ام، برای برنامه‌ریزی و مدیریت منابع طبیعی مانند جنگل‌ها، منابع آبی و مناطق محافظت شده استفاده می‌شود. مهندسان با استفاده از این سیستم مختصات محدوده‌ها و مناطق مورد نظر را تعیین می‌کنند و همین امر باعث شده که بهترین استفاده از منابع طبیعی فراهم شود.

نتیجه گیری

در این مقاله سعی بر آن داشتیم تا شما عزیزان را با مفهوم نقشه برداری آشنا کرده و همچنین خدمات نقشه برداری را که شامل چندین نوع مختلف است را به تفکیک نوع، برایتان توضیح دهیم.

انواع خدمات نقشه برداری بنا به شرایط، محیط، نوع مکان، نوع نیاز و سایر فاکتورهای دیگر با یکدیگر تفاوت دارند. در این مطلب برایتان تعاریف و کاربردهای خدمات نقشه برداری ساختمان و سه نوع دیگر از روش‌های نقشه برداری: ( یوتی‌ام UTM ، جی آی اس GIS ، کاداستری) را شرح داده شد و امیدواریم که از این مطالب نهایت استفاده را برده باشید.